Witold Jabłoński - Fryne Hetera

Informacje o ksiÄ Ĺźce Tytuł: Fryne Hetera Autor: Witold Jabłoński Ilość stron: 372 Wydawnictwo: SuperNOWA Rok wydania: 2008 Cena: 30,50 PLN

Witold Jabłoński, autor horroru fantastycznego „Dzieci nocy”, moĹźe się takĹźe podpisać pod budzącą spore emocje serią książek o średniowiecznym śląskim magu i uczonym Witelonie. Po wydaniu pierwszego tomu tetralogii - „Uczeń czarnoksiężnika” - autor pomĂłwiony został o propagowanie satanizmu i czarnej magii. Przyznać trzeba, Ĺźe „takie” referencje mogą wzbudzić ciekawość czytelnikĂłw kolejnych dzieł Witolda Jabłońskiego. Czy jednak autor w swej najnowszej książce, zatytułowanej „Fryne Hetera”, takĹźe porusza kontrowersyjne tematy?

„Oto świat pozbawiony poczucia wstydu, winy i grzechu, upojony złudną potęgą – demokracja ateńska, gasnące Słońce Hellady. W jego ostatnich promieniach błyszczy piękna hetera Fryne – podziwiana, kochana, wielbiona, w końcu odrzucona i potępiona. Natchnienie artystĂłw: dawnych i współczesnych.”

Autor przenosi nas do starożytności, czasów greckich bogów, olimpiad oraz podbojów Aleksandra Wielkiego. Tam poznajemy Fryne, urodzoną w Tespiach mieszkankę Aten. Bohaterka opowiada nam historię swojego życia, przy okazji ujawniając kilka tajemnic ówczesnego świata. Fryne była więc córką ubogiego szewca, który bez większego namysłu oddał dziecko wiedźmie Omfele, przyjmującej poród. Ta z kolei wiedziona przez Zeusa przyprowadziła dziewczynkę do przybytku miłości Afrodyty. Od początków swojego życia, Fryne była więc uczona na heterę. Poznawała różne sztuczki oraz metody jak zadowolić mężczyznę.

„W staroĹźytnej Grecji hetery nie były zwykłymi prostytutkami. Dobrze wykształcone i najczęściej bogate cieszyły się niezaleĹźnością i prowadziły swobodny tryb Ĺźycia. Będąc przyjaciółkami i kochankami wybitnych wodzĂłw, politykĂłw i filozofĂłw, potrafiły wywierać wpływ na ich poczynania. Pozowały rzeĹşbiarzom i brały udział w intrygach politycznych. Ich popularność wynikała z faktu, Ĺźe w społeczeństwie greckim Ĺźadne inne kobiety nie brały udziału w Ĺźyciu towarzyskim i publicznym.”

Fryne wyrosła na piękną kobietę. Była kochanką i modelką słynnego rzeĹşbiarza Praksytelesa, ktĂłry uwiecznił ją jako „Afrodytę z Knidos”. Miała swojego opiekuna Hiperejdesa, ktĂłry nieraz wyciągał ją z kłopotĂłw. Fryne posiadała takĹźe niestety wrogĂłw, ktĂłrzy nie wahali się podejmować tak ohydnych czynĂłw jak pomĂłwienie. Hetera została nawet postawiona przed sądem! Kiedy oskarĹźono ją o bezboĹźność, jej obrońca i protektor najpierw wygłosił płomienną mowę, a potem zdarł z Fryne szaty, twierdząc, Ĺźe takiej piękności karać się nie godzi. Sąd przyznał mu oczywiście rację. Wydarzenie to jest jednak dopiero początkiem opowieści pięknej hetery. O tym co działo się później musicie dowiedzieć się sami.;)



Historia Fryne przesiąknięta jest spiskami, miłością i nienawiścią. Kobieta dość dokładnie opisuje nastroje panujące w starożytnych Atenach oraz stale zmieniającą się sytuację polityczną, która w ostatecznym rozrachunku doprowadziła do upadku helleńskiej kultury. Hetera natomiast wciągnięta została w ciąg intryg, w których chcąc czy nie, musiała brać udział. Intryg bardzo często kończących się niehumanitarnie.;) W książce Witolda Jabłońskiego leje się więc czasami krew. Jednak jest tutaj coś, co może wzbudzać zdecydowanie większe emocje.

Mianowicie, przedstawienie przez autora helleńskiego świata i panujących wtedy przekonań. Tutaj nikt nie widzi nic złego w związkach łączących dwoje ludzi tej samej płci. Kobiety znajdują uciechy z kobietami, mężczyźni zaś pod opieką mają swoich młodszych wybranków. Otwarcie mówi się o wzajemnej miłości mężczyzn. Zwykłe kobiety (nie hetery) dopuszczane są tylko do mężczyzn już dojrzałych, głównie w celu spłodzenia potomstwa. Ważne jest tylko aby nie zawracały przypadkiem młodym chłopcom w głowach. Żony natomiast mogą tylko siedzieć w domu i akceptować kolejnych kochanków bądź kochanki mężów.

W książce znajdzie się takĹźe sporo wersĂłw mĂłwiących o „jakimś” hebrajskim boĹźku, ktĂłry miałby czelność nazywać się jedynym Bogiem świata. Dla Ăłwczesnych mieszkańcĂłw Hellady było to nie do pomyślenia. A te dziwne przykazania, zakazujące ludziom zaspokajania podstawowych potrzeb? ToĹź to absurd. Fryne w swojej opowieści bardzo często wspomina, czegóş to chrześcijaństwo nie uczyniło ze światem. MĂłwi takĹźe o tym, Ĺźe mimo to wciąż powracamy do korzeni i ateńskiej kultury, chociaĹź moĹźemy nie zdawać sobie z tego sprawy.

Jak sami widzicie, najnowsze dzieło Witolda Jabłońskiego porusza kilka draĹźliwych kwestii. Mnie osobiście jednak nic nie przeszkadzało. Mało tego, wszystkie te „kontrowersyjne” treści dodają całości pikanterii. Dzięki temu książkę moĹźna z zaciekawieniem przeczytać. NaleĹźy jednak wiedzieć, Ĺźe wartkiej akcji zanadto tutaj nie uświadczymy. Poza kilkoma szybszymi momentami całość toczy się spokojnym tempem. W tym momencie trzeba jednak pochwalić autora. Uniknął on bowiem nużących dłuĹźyzn i zbędnych opisĂłw róşnych niepotrzebnych rzeczy. Wszystko napisane jest tak, aby dostarczyć jak najwięcej informacji unikając przy okazji bezsensownej paplaniny.

„Fryne Hetera” jest więc pozycją dobrą. Spodoba się osobom akceptującym róşne poglądy oraz niewymagającym od książki wartkiej akcji. Zwłaszcza, Ĺźe wszelkie opisy i fakty zdają się być potwierdzone historycznie (świadczy o tym długa bibliografia). Autor odrobił więc pracę domową.;) Witold Jabłoński zdecydowanie lubi poruszać kontrowersyjne tematy i śmiem twierdzić, Ĺźe wychodzi to jego dziełom tylko na dobre. JeĹźeli więc chcielibyście poznać bliĹźej helleński świat oraz wiele ciekawych, Ăłwczesnych tajemnic powinniście wysłuchać w całości opowieści Fryne, hetery.